Stem & Spreken

De menselijke stem is een bijzonder en complex apparaat. Vaak staan we hier pas bij stil als er zich onverhoopt stemklachten voordoen. Met onze stem zijn we in staat tot expressie, bijvoorbeeld in de vorm van spreken of zingen. Ook is ons stemgeluid kenmerkend voor onze persoonlijkheid en de weerspiegeling van emoties. 'Hoe je klinkt' speelt een belangrijke rol in de interactie en communicatie met anderen. Het bepaalt hoe je overkomt, bijvoorbeeld overtuigend of betrouwbaar, maar geeft ook informatie over hoe je je voelt. Zo kan spanning, onzekerheid of verdriet hoorbaar zijn in je stem, net als vreugde, geluk en enthousiasme.

Als je je stem te veel of op een niet efficiënte manier gebruikt, kunnen stemklachten ontstaan. Ook kunnen stemklachten ontstaan tijdens een periode met veel emoties of een periode van spanning of stress. De stemklachten uiten zich vaak in heesheid, een vermoeid gevoel tijdens spreken en/of pijn in de keel. Vanwege de belangrijke functie die onze stem vervult, hebben stemklachten meestal een grote impact op het dagelijks leven. Het is bovendien moeilijk om deze klachten zonder passende begeleiding te verhelpen. Met de juiste oefeningen is het echter vaak goed mogelijk de stemkwaliteit te verbeteren en bovenal weer meer ontspannen te spreken.

Adem

Onze stem is onlosmakelijk verbonden met de manier waarop we ademen. Door bijvoorbeeld spanning, stress of angst, maar soms ook door gewoontevorming, kan de manier waarop we ademen in de loop van ons leven veranderen. Het adempatroon wordt oppervlakkiger, hoger en bovendien minder ontspannen. Dit is van negatieve invloed op de manier waarop we onze stem gebruiken en de kwaliteit van het stemgeluid. Ook kan een verstoord adempatroon grote invloed hebben op hoe we ons voelen. Het kan bijdragen aan een teveel aan spierspanning in het lichaam of een voortdurend gejaagd gevoel veroorzaken. Met ademtherapie is het mogelijk de adem weer meer naar een natuurlijk patroon te laten bewegen. 

Keel

Keelklachten ontstaan meestal door een verhoogde spierspanning in het nek-, keel- en halsgebied. Veelgehoorde keelklachten zijn het gevoel van ‘een brok in de keel’ en het gevoel ‘ergens overheen te moeten slikken’. Vaak ontstaan deze klachten tijdens een periode van spanning of stress, angst, of bij onverwerkte emoties. Regelmatig blijven de keelklachten echter ook na deze periode bestaan omdat de spieren in dit gebied simpelweg niet meer ‘weten’ hoe ze zich kunnen ontspannen. Toepassing van massage (manuele facilitatie van de larynx) en ontspanningsoefeningen kunnen de spieren in het keelgebied weer helpen ontspannen.

Wanneer Logopedie? 

Heb je klachten op het gebied van adem, keel, stem of spreken? Dan kan logopedische behandeling helpend zijn. Mogelijke klachten kunnen zijn: 

Werkwijze 

Tijdens de eerste afspraak maken we kennis, bespreken we je hulpvraag en diepen we deze verder uit. Ik ben hierbij vooral ook benieuwd naar jouw visie op je klacht, en naar wat je graag zou willen. Daarna brengen we je manier van stemgeven, ademen en spreken in kaart en bekijken we in overleg of logopedische behandeling wenselijk en zinvol is. Afhankelijk van de klacht kan onderzoek door een KNO-arts soms nodig zijn om organische afwijkingen aan de stem uit te sluiten.

Manuele Facilitatie 

Manuele facilitatie van de larynx (MFL) is een methode voor het verminderen (of voorkomen) van een teveel aan spierspanning in de spieren en structuren rondom de stem. Middels massage- en stretch-technieken worden de spieren en structuren in en rond het strottenhoofd (de larynx) meer ontspannen en mobiel gemaakt. Hierdoor kan de stem weer vrijer en gemakkelijker klinken. MFL kan onderdeel zijn van de logopedische behandeling, maar kan (bijvoorbeeld door zangers of (beroeps)sprekers) ook als losse sessie plaatsvinden.

Stem in Transitie

Als je stem niet past bij je genderidentiteit, dan kun je terecht voor logopedische begeleiding rondom je stem in transitie. Samen gaan we op zoek naar een manier van spreken en stemgeven die bij je past, en hebben we aandacht voor het comfortabel gebruiken van deze nieuwe manier van spreken en stemgeven.

Stemtraining

Wil je de mogelijkheden van je stem ontdekken? Je spreek- of zangstem verder ontwikkelen? Dan kun je terecht voor stemtraining. We stemmen hierbij af op jouw vraag en de setting waarin je jouw stem gebruikt. We werken niet alleen aan stemtechniek, maar ook zaken als intonatie, articulatie, ritme, klankkleur en beleving komen aan bod. Je leert deze aspecten bij jezelf herkennen, ontdekken, finetunen en doseren. Een interessante (en vooral ook leuke!) zoektocht naar wat jouw stem allemaal voor je in petto heeft.